Jak rozumieć „gleich”?
Dzisiaj chciałabym Ci przedstawić dość trudne słowo, a mianowicie słówko „gleich”. Często spotykam się z taką opinią kursantów, że „to „gleich” ma tyle znaczeń!” z lekką frustracją w głosie. Jakby się tak nad tym zastanowić to racja.. nie wiem czy wiesz, ale „gleich” jest zarazem przyimkiem, przysłówkiem, przymiotnikiem i partykułą! Ogarniasz to?? ..przecież to z butów rwie! Przestudiujmy wspólnie wszystkie jego funkcje.
„Gleich” jako przyimek
Na zdjęciu widzisz krótką notatkę z funkcjami naszego „gleich“. Przyjrzyjmy się temu z bliska:
”Gleich” jako przyimek – co ciekawe – łączy się z celownikiem (Dativ). Musimy być z tym jednak trochę ostrożni, bo choć jest to dobry synonim do „ähnlich”, to brzmi trochę podniośle (!)
(Einem anderen Menschen gleich sein = jemandem ähnlich sein – być podobnym do kogoś). Zobacz proszę przykłady:
Sie hüpft vor Freude gleich einem Ball – ona podskakuje z radości jak piłeczka
Er ist gleich seinem Vater – jest taki jak ojciec, podobny do ojca
Żeby jednak nie brzmieć niepotrzebnie podniośle, powiedzmy lepiej:
Sie hüpft vor Freude wie ein Ball – skacze z radości jak piłeczka
Er ist seinem Vater ähnlich – on jest podobny do ojca
„Gleich” jako przysłówek
”Gleich” jako przysłówek ma generalnie znaczenie „wkrótce, zaraz, natychmiast, w niedługim czasie”
Ich komme gleich – zaraz wracam.
Es muss nicht gleich sein – to nie musi być „na już”.
Gleich nach der Arbeit gehe ich joggen – zaraz po pracy idę na jogging.
Bis gleich! – na razie!
Może mieć tu również wydźwięk jako „w nieoczekiwany sposób, spontanicznie, naraz”:
Heute gab es viele tolle Preisnachlässe! Ich habe gleich zwei Hemde bestellt. – dziś były świetne obniżki cen! Zamówiłam od razu dwie koszule.
Może mieć też znaczenie „zaraz obok” np.:
Die Apotheke finden Sie gleich um die Ecke – aptekę znajdzie Pan zaraz za rogiem.
„Gleich” jako partykuła
Jako partykuła wyraża między innymi w pytaniach to o czym nie możemy sobie w danym momencie przypomnieć ale jest to generalnie dla nas znane np.:
Was hat sie gleich gesagt? – co ona tam mówiła?
Wie heißt das gleich? – chwila, jak to się nazywało?
Może wyrażać niezadowolenie, rezygnację, kiedy coś nie idzie po naszej myśli, mimo starań:
Ok, dann lassen wir es gleich bleiben.. – dobra, zostawmy to już (tak jak jest)
Wenn er sich für uns nicht einsetzt, dann können wir gleich unsere Siebensachen packen. – jeśli się on za nami nie wstawi, to możemy od razu pakować nasze manatki.
Jako partykuła „gleich” może też przyjąć rolę przeczenia, brzmieć podobnie do „w ogóle”:
Wenn sie es nicht schafft, schaffe ich auch schon gleich nicht. – jeśli ona nie da rady, ja tymbardziej (to ja już w ogóle nie).
„Gleich” jako przymiotnik
Znaczenie tego słowa jako przymiotnika jest w sumie najłatwiejsze, bo ma znaczyć „coś niezmienionego, porównywalnego, zgodnego w pewnych kwestiach, takiego samego”.
Sie hat das gleiche Kleid an, wie ich! – ona ma taką samą sukienkę jak ja!
In gleichem Maße. – w równej mierze.
Wir bekommen den gleichen Lohn für die gleiche Arbeit. – dostajemy tę samą płacę za tę samą pracę.
Wir sind noch am gleichen Tag zurückgekommen. – wróciliśmy jeszcze tego samego dnia.
Zur gleichen Zeit. – o tej samej porze.
Oh! Wir sind also gleich alt (gleichaltig). – Oh! jesteśmy więc w tym samym wieku.
2 mal 2 ist gleich 4. – 2 razy 2 daje 4 (równa się 4)
Alle Leute sind gleich. – Wszyscy ludzie są tacy sami (ironicznie).
Der Preis ist seit 5 Jahren gleich geblieben. – cena jest taka sama od 5 lat.
Das bleibt sich doch gleich. – wyjdzie na to samo (Umgangs.)
Może brzmieć również jako „egal” – czyli obojętny:
Es ist mir völlig gleich, was er da gemeint hat. – jest mi to zupełnie obojętne, co on wtedy miał na myśli.
Cieszę się, że wytrwałeś/aś ze mną do końca. Wzięliśmy „gleich” porządnie na warsztat i teraz z pewnością będzie Ci łatwiej je używać i rozumieć!