Czym jest „schon”

Co znaczy „schon” po niemiecku? Powiesz: to proste, „już”. Ale czy wiesz, że „schon” to nie tylko „już”? Znaczeń jest więcej!

„Schon” jako przysłówek

Faktycznie, „schon” jako przysłówek funkcjonuje głównie w znaczeniu „już”. Czyli, gdy chcemy wyrazić, że coś działo się prędzej, niż oczekiwaliśmy, gdy jest czegoś więcej, niż zakładaliśmy lub gdy chcemy wyrazić, że coś nie dzieje się po raz pierwszy. Generalnie „schon” stosujemy w podobnych kontekstach jak w języku polskim:

· Ich bin heute schon fertig mit meiner Arbeit (Skończyłam już pracę na dziś)

· Ist es schon 8:00 Uhr? (Jest już ósma?)

· Sie ist schon 80 Jahre alt (Ona ma już 80 lat)

· Hast du schon mal sowas erlebt? (Przeżyłeś już kiedyś coś takiego?)

· Ich gehe uns anmelden, du kannst schon mal unsere Sachen auspacken und mitbringen. (Idę nas zameldować, ty możesz już nasze rzeczy wypakować i zabrać).

W niektórych kontekstach nie musimy upierać się przy „schon”, możemy stosować również synonimy dla tego słowa, takie jak: bereits (już), lange (długo), längst (od dawna).

„Schon” również jako partykuła

We wcześniejszych wpisach na moim blogu oraz na Instagramie poruszałam wielokrotnie temat partykuł. Są one trudnym tworem leksykalnym, nie łatwo jest je zrozumieć od razu. Potrzeba czasu i wiele pracy, by nabrać pewnego wyczucia językowego i swobody w ich używaniu. Dlatego tak często o nich mówię, staram się tłumaczyć, dawać przykłady, bo dla mnie samej były one dość długo tajemnicą. Innym przykładem (między innymi) partykuły, którą opisałam na blogu, jest słowo „gleich”, artykuł na ten temat znajdziesz tutaj. Ale wracając do naszego „schon”, to, jak zapewne się domyślasz, nie koniec jego znaczeń. Poza tym, że to słowo funkcjonuje również jako przyimek jest też partykułą, więc jak na partykułę przystało, powinno ono podbijać wydźwięk zdania:

· Das soll schon was heißen (To powinno już coś znaczyć)

· Mach das nun schon! (no zrób to wreszcie!)

Możemy też podkreślać swoją niecierpliwość, np.:

· Hör schon auf! (Skończ już! / przestań już!)

Możemy też podkreślić prawdopodobieństwo wypowiedzi (W razie wątpliwości):

· Das schaffst du schon! (Dasz radę!)

· Das wird schon gelingen (to pewnie się uda)

Ale to nie wszystko!

Ale co ciekawe, „schon” funkcjonuje również jako polskie „owszem”:

· Das stimmt schon (owszem, to prawda)

· Das Haus gefällt mir nicht so gut, aber sein Garten schon (Ten dom mi się to bardzo nie podoba ale jego ogród owszem)

Za pomocą „schon” możemy wyrażać pewną konsekwencję jakiejś decyzji, o ile zdecydujemy się ją podjąć – o ile zrealizujemy jakiś plan, np.:

· Wir haben noch keine Pläne, aber wenn wir uns schon entscheiden, einen Urlaub zu machen, dann fahren wir bestimmt ins Ausland. (Nie mamy jeszcze żadnych planów, ale jeśli się już zdecydujemy na urlop, to wtedy pojedziemy na pewno za granicę)

Ostatnią funkcją „schon” jest stawianie pytań retorycznych z nutką ironii:

· Wen interessiert das schon? das ist nicht mehr wichtig. (A kogo to interesuje? to już nieważne)

· Was sind dreihunderttausend Zloty beim Hausbau? (czym jest 300 tysięcy złotych przy budowie domu?)

Podsumuwując, „schon” znaczy głównie „już”, ale nie wiele osób wie, że to również partykuła, która występuje w niewybrednych kontekstach. Mam nadzieję że, dowiedziałeś się czegoś nowego. Jeśli masz pytania, pisz śmiało w komentarzu

A ja znikam na działkę – Es ist schon Zeit, meinen Gemüsegarten zu gießen